Grafen jako detektor pola magnetycznego w reaktorach termojądrowych
28 kwietnia 2022, 16:48W projektach związanych z syntezą termojądrową konieczne jest wykorzystanie materiałów odpornych na wysokie temperatury i uszkodzenia radiacyjne. Obiecujące pod tym względem są materiały bazujące na węglu, zwłaszcza nanorurki węglowe i grafen. Naukowcy z Zakładu Badań Reaktorowych NCBJ brali udział w badaniach odporności detektorów grafenowych na wysokie strumienie neutronów.
Teleskop Webba powinien wykryć ślady działalności rolniczej na innych planetach
21 kwietnia 2022, 14:09Gdy przed 10 000 lat ludzkość zajęła się rolnictwem, doprowadziło to nie tylko do olbrzymich zmian społecznych czy politycznych. Zajmowanie pod uprawę coraz większych areałów, pojawienie się w końcu rolnictwa na skalę przemysłową doprowadziło też do zmiany składu atmosfery. Jeśli więc istnieją planety, których mieszkańcy również prowadzą rozwiniętą gospodarkę rolną, to ich atmosfery odczuły skutki takiej działalności. Istnieją w nich sygnatury, które powinien zauważyć Teleskop Webba (JWST).
NASA powinna przygotować misję do Urana, rekomendują eksperci
20 kwietnia 2022, 11:32Układ Słoneczny jest pełen fascynujących obiektów, które mogą być celem misji naukowych. Jednak budżet NASA – mimo że imponujący – nie jest z gumy, więc Agencja musi starannie określać priorytety swoich działań. Pomaga jej w tym tzw. przegląd dekady (decadal survey)
Najdroższą przyprawę świata udomowili Grecy, a nie Persowie
19 kwietnia 2022, 12:49Najdroższa przyprawa świata, szafran, jest uprawiana od ponad 3000 lat. Uprawiano ją w Grecji, Persji i innych krajach basenu Morza Śródziemnego. Obecnie 90% światowej produkcji pochodzi z Iranu. Nic też dziwnego, że Iran – czyli dawna Persja – jest uważany za najbardziej prawdopodobne miejsce udomowienia szafranu uprawnego (Crocus sativus), zwanego też krokusem uprawnym. Jednak najnowsze badania wskazują, że roślinę tę po raz pierwszy udomowiono w starożytnej Grecji.
Bziuki, krzyżoki i turki grodziskie – niezwykłe zwyczaje wielkanocne
15 kwietnia 2022, 13:35Obecnie na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego znajduje się 57 różnorodnych zjawisk czy umiejętności z całej Polski. Między innymi jest na niej kilka obrzędów związanych z obchodami świąt Wielkiej Nocy, mówi Katarzyna Zalasińska, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa. To właśnie ten instytut, wraz z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prowadzi listę.
Po raz pierwszy zaobserwowano zjawisko podobne do Minimum Maundera
6 kwietnia 2022, 10:31Astronomowie po raz pierwszy zaobserwowali gwiazdę, która weszła w okres niezwykle niskiej aktywności, podobnej do Minimum Maundera, którego Słońce doświadczyło w drugiej połowie XVII wieku. Odkrycia dokonał zespół Anny Baum z Penn State University i Lehigh University, który przyjrzał się historycznym danym z obserwacji 59 gwiazd podobnych do Słońca.
Nowy rekord Teleskopu Hubble'a. Odkrył najdalszą znaną nam gwiazdę
30 marca 2022, 16:02Teleskop Kosmiczny Hubble'a pobił wyjątkowy rekord – zaobserwował najdalej od Ziemi położoną indywidualną gwiazdę. Dotychczasowy rekord również należał do Teleskopu Hubble'a i został pobity w 2018 roku, kiedy to zaobserwowano MACS J1149+2223 Lensed Star 1 położoną w odległości 9 miliardów lat świetlnych od Ziemi. Rekord ten właśnie pobito i to od razu o miliardy lat świetlnych.
Szybciej się nie uda. Uczeni określili granicę prędkości pracy urządzeń elektronicznych
28 marca 2022, 08:25Urządzenia elektroniczne pracują coraz szybciej i szybciej.Jednak w pewnym momencie dotrzemy do momentu, w którym prawa fizyki nie pozwolą na dalsze ich przyspieszanie. Naukowcy z Uniwersytetu Technologicznego w Wiedniu, Uniwersytetu Technologicznego w Grazu i Instytutu Optyki Kwantowej im. Maxa Plancka w Garching określili najkrótszą skalę czasową, w której mogą pracować urządzenia optoelektroniczne.
Biała Śmierć. Simo Häyhä poluje na Rosjan
25 marca 2022, 09:29Inwazja stalinowskiej Rosji na niewielką i słabą Finlandię miała być banalnie prostym przedsięwzięciem. Wręcz spacerkiem. Siła bojowa całej fińskiej armii nie przekraczała 300 000 żołnierzy gotowych do walki. Mieli do dyspozycji około 40 przestarzałych czołgów i około 100 samolotów. W listopadzie 1939 roku sowieccy generałowie rzucili przeciw nim niemal 450 000 żołnierzy, około 2500 czołgów i niemal 4000 samolotów
Ponad dwa miliony złotych na zbadanie ewolucji ziemskiego pola grawitacyjnego
18 marca 2022, 06:33W ramach zwycięskiego projektu konkursu SONATA BIS 11, finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki, prof. Krzysztof Sośnica wraz z zespołem wykorzysta precyzyjne obserwacje laserowe i pomiary odległości do satelitów geodezyjnych, by dokładniej zbadać ewolucję ziemskiego pola grawitacyjnego.
